در سرطان پروستات اندازه PSA در خون رو به افزایش می گذارد و تدریجاً روند صعودی پیدا می کند و از مرز نرمال آن که ۴ نانوگرم در میلی لیتر می باشد، روز به روز و هفته به هفته و ماه به ماه بالا می رود. هر چه مقدار اندازه آن در خون بیشتر باشد احتمال سرطان پروستات بالا است. پس نتیجه اینکه هر گونه افزایش تدریجی در سطح PSA در خون را باید جدی بگیرید.
کسانی که پدر و عمو و برادرشان به سرطان پروستات مبتلا هستند و یا بودند ۴-۵ برابر نسبت به افراد طبیعی در معرض سرطان پروستات قرار دارند و اندازه PSA خون این افراد باید از ۴۰ سالگی اندازه گیری شود.
آیا عوامل دیگری غیر از سرطان پروستات می تواند PSA خون را بالا ببرد؟
بلی، دستکاری مجرای پروستات و معاینه انگشتی پروستات و تحریک های جنسی و احتباس ادراری و عفونت می تواند باعث افزایش PSA خون شوندکه اغلب در این موارد افزایش به صورت گذرا می باشد و با درمان، پائین می آید.
نکته مهم این است که PSA در سرم به صورت آزاد یا Free PSA و ترکیب با پروتئین وجود دارد که در سرطان مقدار PSA آزاد در خون کمتر از نوع ترکیبی ان در خون می باشد.
در ۷۵درصد موارد در سرطان پروستات سطح PSA بالا می رود و در ۲۵ درصد موارد علیرغم سرطان پروستات PSA طبیعی است. در مردان مشکوک به سرطان پروستات باید معاینه مقعدی توسط انگشتان و توسط متخصص جراحی کلیه انجام شود. در سرطان پروستات در معاینه قوام پروستات به صورت سفت و مثل سنگ می باشد.
قطعی ترین روش تشخیص سرطان پروستات چیست؟
در هر بیمار با شک به سرطان پروستات قطعی ترین روش تشخیص، نمونه برداری از پروستات می باشد.
توصیه های پیش از نمونه برداری پروستات
قبل از نمونه برداری رعایت موارد زیر ضروری است.
۱- داروهای رقیق کننده خون از قبیل آسپرین و پلاویکس باید حداقل یک هفته قبل با نظر دکتر مربوطه قطع شود.
۲- عفونت های ادراری باید درمان شود.
۳- حداقل سه روز قبل از نمونه برداری داروهای آنتی بیوتیک را مصرف کنید.
۴- از شب قبل فقط از مایعات استفاده شود.
۵- جهت تمیز شدن روده ها از شیاف بیزاکودیل روز نمونه برداری استفاده نمائید.
آیا نمونه برداری از پروستات نیاز به بستری در بیمارستان و بیهوشی دارد؟
خیر، عموماً بیوپسی یا نمونه برداری به صورت سرپائی و با استفاده از بی حسی موضعی انجام می شود و نیاز به بیهوشی و بستری ندارد.
روش نمونه برداری از پروستات
بیمار در روی تخت به حالت نیمه نشسته قرار می گیرد و ابتدا مثل کشیدن دندان با استفاده از آمپول بی حس کننده اطراف پروستات را کاملاً با تزریق، بی حس می کنیم و سپس پروب مخصوص سونوگرافی را آرام وارد مقعد بیمار کرده و محل و اندازه پروستات را با سونوگرافی مشخص می کنیم و سپس با استفاده سوزن مخصوص نمونه برداری تعداد ۱۲-۱۵ قطعه از تمام قسمتهای پروستات برداشته شده و داخل یک ظرف مخصوص ریخته و برای تشخیص نهایی به آزمایشگاه پاتولوژی فرستاده می شود.
توصیه ها و اطلاعات پس از نمونه برداری از پروستات
۱- خون در ادرار و خون در مدفوع و درد در ناحیه مقعد و سوزش ادراری به صورت طبیعی و کوتاه مدت ساعاتی پس از نمونه بردرای وجود دارد که تدریجاً با مصرف مسکن خوب خواهد شد.
۲- احتباس ادراری که خیلی کم دیده می شود و باید به صورت موقت با سوند تخلیه شود.
۳- عفونت ادراری: احساس تب و ضعف و لرز و بی حالی نشان دهنده عفونت شدید است و بلافاصله باید به بیمارستان مراجعه فرمائید.
۴- نمونه برداشته شده را به آزمایشگاه معتبر تحویل دهید و جواب آن را که عموماً ۴-۵ روز بعد مشخص می شود به دکتر خود نشان دهید.
