به طور کلی علل درد بیضه عبارتند از:

۱- پیچش بیضه یا تورشن

یکی از خطرناک ترین و دردناک ترین حالت که ممکن است برای بیضه اتفاق بیافتد پیچ خوردن آن به دور طناب بیضه است که باعث می شود: ۱- درد شدید ناگهانی ۲- تورم و قرمزی بیضه ۳- بالارفتن بیضه مبتلا نسبت به بیضه دیگر می شود. شایعترین سن تورشن یا پیچش بیضه قبل از بلوغ و بین سن ۱۲-۱۸ سالگی است. یک قانون کلی می گوید هر درد بیضه حاد در سن زیر بلوغ تورشن یا پیچش بیضه است مگر اینکه خلافش ثابت شود.
نکته مهم: اگر گره و پیچش بیضه در زیر سه ساعت از زمان وقوع آن باز نشود باعث سیاه شدن بیضه و از بین رفتن آن می شود.lمثل شکل

تشخیص: بر اساس شرح حال و معاینه می باشد.
درمان: باید هر چه سریعتر و به صورت اورژانسی به دکتر جراح کلیه مراجعه کنید تا عمل جراحی بیضه انجام و گره بیضه باز شود. اگر دیر بجنبید و بیضه سیاه شود درمان فایده ندارد.

۲- اریون و التهاب بیضه

اریون یکی از بیماری های ویروسی است که باعث التهاب غده پارائید می شود و از عوارض آن التهاب شدید بیضه یا ارکیت می باشد که خود را با درد شدید و تروم بیضه نشان می دهد.
درمان: استراحت و مصرف مسکن و ضد درد می باشد.

۳- ورم اپیدیدیم یا اپیدیدیمیت

اپیدیدیم زائده ای است که با بیضه ها و به قسمت پشت آن چسبیده است. ورم اپیدیدیم اغلب ثانویه به بیماری های مقاربتی و التهاب مجرا از قبیل سوزاک و کلامیدیا ایجاد می شود. این بمیاری اغلب در سنین ۱۸ تا ۴۰ سالگی که فرد از نظر جنسی فعال است ایجاد می شود و در شروع خود را به صورت ترشحات چرکی زرد و غلیظ از مجرای ادراری نشان می دهد و به تدریج باعث ورم شدید بیضه و درد بسیار شدید می شود.
علائم ونشانه های آن: تورم بیضه و تب و درد شدید بیضه، گرم و حساس شدن بیضه از علائم آن است. <
تشخیص: با معاینه و آزمایش کشت از ترشحات مجرا و سونوگرافی می باشد.

درمان: استراحت، آنتی بیوتیک وسیع الطیف، گذاشتن کیسه یخ و بالا نگاه داشتن بیضه ها می باشد.

۴- سرطان بیضه

یکی از بیماری های خطرناک بیضه که مردان جوان را مبتلا می کند، سرطان بیضه است.
علائم آن: بزرگی و سفت شدن بیضه و ممکن است با احساس سنگینی و درد ملایم خود را نشان دهد.
تشخیص: معاینه بالینی و سونوگرافی و تست سرطان بیضه می باشد.

درمان: بلافاصله باید بیضه سرطانی را به روش جراحی از بدن خارج کنیم. در اینجا توصیه می کنم مردان جوان هر از چندگاهی بیضه خود را معاینه کنند و در صورت هر گونه احساس بزرگی و سفتی بلافاصله به دکتر مراجعه کنید.

۵- هیدروسل

به جمع شدن آب به دور بیضه هیدروسل می گویند که در این حالت بیضه تدریجاً بزرگ می شود و ممکن است باعث درد خفیف بیضه شود.
تشخیص: با معاینه و سونوگرافی
درمان: درمان آن فقط با جراحی و تخلیه آب دور بیضه می باشد.

۶- هماتوسل

به جمع شدن خون در داخل بیضه هماتوسل می گویند که علت آن ضربه به بیضه می باشد.

۷- فتق

به پاره گی دیواره کف لگن و افتادن روده ها به کانال اینگوینال و کیسه بیضه می گویند و باعث برجستگی در محل می شود و باید با جراحی ترمیم گردد.

۸- سنگ حالب فوقانی و تحتانی

به علت گیر افتادن سنگ در حالب که باعث ورم کلیه ها و حالب می شود و به علت عصب مشترک حالب با بیضه باعث انتشار درد به بیضه ها می شود که با درمان سنگ حالب از بین می رود.

۹- ضربه به بیضه

هر گونه ضربه به بیضه باعث تورم و ممکن است باعث پارگی بیضه و خونریزی و تروم و در نهایت درد شود.

۱۰- وازکتومی

که به معنی قطع کردن دوطرفه لوله های جنسی منی بر بیضه گفته می شود. که جهت نابارور کردن مردان انجام می شود می تواند باعث درد مزمن بیضه گردد.

۱۱- اسپرماتوسل و کیست طناب بیضه

به جمع شدن اسپرم مرد داخل یک حفره ای که به صورت برجستگی کنار بیضه خود را مشخص می کند، اسپرماتوسل می گویند که اغلب نیاز به درمان ندارد. اگر اسپرماتوسل بزرگ شود باعث فشار و درد بیضه می شود که این حالت درمان آن جراحی و تخلیه اسپرماتوسل است.

۱۲- بیضه پایین نیامده

در حالت طبیعی باید موقع تولد هر فرد دو بیضه در داخل کیسه بیضه داشته باشد در بعضی از افراد بیضه در بالای کیسه بیضه گیر می افتد و پایین نمی آید که می تواند منجر به درد بیضه شود.

۱۳- واریکوسل

به واریسی شدن رگ های طناب بیضه یا آویز بیضه واریکوسل می گویند. واریکوسل شایعترین علت ناباروری قابل درمان مردان جوان می باشد که بیش از ۹۰ درصد موارد در بیضه طرف چپ ایجاد می شود. علامت آن گشادی رگ های آویز کننده بیضه است. افرادی که واریکوسل دارند وقتی شیئ سنگینی را بر می دارند و یا زیاد سرپا می ایستند احساس درد در ناحیه بیضه را دارند.

۱۴- درد بیضه با منشاء روانی وعصبی

این افراد کسانی هستند ک از درد بیضه دائم شاکی هستند ولی در بررسی های انجام شده از جمله معاینه، سونوگرافی و آزمایش هیچ علتی برای درد بیضه پیدا نمی شود. این دردها از نظر پزشکی اهمیتی ندارند و درمان آنها بی خیالی و رفتار درمانی و افزایش آستانه تحمل بیمار و گرم نگاه داشتن محل است. به این دردها فانتوم Pain نیز می گویند و اگر با عمل جراحی بیضه فرد برداشته شود باز احساس درد را خواهند داشت و لذا بهترین درمان آن عدم تمرکز روی درد و بی خیالی نسبت به آن می باشد.